Hans Thoma
Malarz Hans Thoma przyszedł na świat 2 października 1839 roku w niemieckim Bernau. Jego ojciec był młynarzem oraz pracował jako stolarz. Dziadkiem jego matki był brat dziadka Franza Xavera Winterhaltera. Może nie był to bliski krewny, jednak podkreślmy, że w jego krwi krążyło malarskie zacięcie. Chłopiec od najmłodszych lat wykazywał zainteresowanie rysunkiem. Początkowo przysposabiał się do zawodu litografa, a następnie zegarmistrza. Uczył się również malowania tarcz zegarowych. W 1859 roku rozpoczął naukę na Akademii Sztuk Pięknych w Karlsruhe. Jednak zanim został przyjęty na uczelnię, zainteresował się nim Wielki Książę Badenii i zapłacił za jego szkolenie artystyczne. Dzięki temu Hans Thoma pobierał lekcje przygotowawcze od Johanna Wilhelma Schirmera i Ludwiga des Coudresa.
Europejskie eskapady
Po ukończeniu studiów w 1866 roku Hans Thoma dużo podróżował. Wyjazdy rozpoczął od takich miast jak Bazylea i Dusseldorf. W 1868 roku wyjechał do Paryża, gdzie mógł na własne oczy zapoznać się z muzealnymi zbiorami europejskiej mekki artystów. Był pod szczególnym wrażeniem (podobnie jak Max Liebermann) prac malarzy związanych z Barbizon, zwłaszcza z Gustavem Courbetem. Przez dwa lata pracował jako uczeń tego wybitnego malarza realistycznego. W latach 1870-1874 Hans Thoma przebywał w Monachium. W międzyczasie odwiedził także Włochy.
W 1877 roku Hans Thoma wziął ślub. Jego małżonka, Cella Berteneder również była malarką, Malowała głównie obrazy kwiatów i martwą naturę. Dwa lata po ślubie Hansowi udało się wyjechać do Anglii. W przyszłości miał tam prezentować swoje prace na wystawie Art Club Liverpool. Następnym przystankiem w podróżach były ponownie Włochy.
Frankfurt i Karlsruhe
Od 1878 roku Hans Thoma wraz z rodziną mieszkał we Frankfurcie. Wykonywał tam różne zlecenia, od obrazów olejnych po dekorowanie domów bogatych obywateli. W tym czasie związany był z kolonią malarzy z Kronberg, gdzie udało mu się przenieść wraz z rodziną. Otrzymał tam mieszkanie z własną pracownią, co traktował jako długo oczekiwane uznanie dla jego malarskiego dorobku.
W 1899 roku niemiecki malarz został uhonorowany tytułem profesora w Szkole Sztuk Pięknych w Karlsruhe, w której odbierał swoje artystyczne wykształcenie. Jednocześnie przyjął posadę dyrektora tamtejszego muzeum. Funkcję tę pełnił do 1920 roku. Rok później przyszedł czas na kolejne honory – specjalne członkostwo przyznała mu Akademia Sztuk Pięknych w Monachium. Niestety, pasmo sukcesów zostało przerwane śmiercią żony, co doprowadziło Hansa do głębokiej depresji. Zamieszkał wtedy z siostrą.
Artysta zmarł w Karlsruhe w 1924 roku, mając 85 lat.
Hans Thoma – obrazy i styl
Hans Thoma był wszechstronnie uzdolniony. Nieobca była mu technika gwaszu, malarstwo akwarelowe czy litografia. W zakresie tematyki wśród jego dzieł można wyróżnić malarstwo historyczne, obrazy religijne, akty, portrety, pejzaże i sceny rodzajowe. Od czasu wystawy w Monachium w 1890 roku jego pozycja artystyczna stale rosła. Przez niemal 20 lat był jednym z najbardziej szanowanych malarzy niemieckich.
W latach 1871-1873 należał do grupy malarzy, skupionych wokół Wilhelma Leibla. Artystów łączyła jednolita koncepcja stylu, która czerpała z malarstwa holenderskiego XVII wieku oraz ówczesnego malarstwa francuskiego. Grupa ta malowała głównie portrety, pejzaże i martwe natury.
Malarz Hans Thoma przyjaźnił się też z Arnoldem Böcklinem, który miał duży wpływ na jego twórczość. Sięgając do jego dzieł, Hans Thoma namalował kilka może nieco groteskowych i lekko przesadzonych obrazów mitologiczno-religijnych (np. „Kuszenie na górze”, „Chrystus i Nikodem”, „Pieta”, „Adam i Ewa”). Pomimo, iż uczył się od wielu różnych współczesnych mu mistrzów, jego styl sięgał do malarstwa prerafaelitów. Można w nim dostrzec także pewne założenia francuskiego impresjonizmu. Jeśli chodzi o pejzaże należałoby wymienić takie tytuły jak „Widok na Ren w pobliżu Saeckingen”, „Późny, letni dzień w Schwarzwaldzie”, „Lato”, „Zamek Graala”, „Widok na Mamolsheim”. Jeśli zaś chodzi o malarstwo rodzajowe, to warto zwrócić uwagę na obraz „Niedzielny spokój”.
Hans Thoma w Polsce
W polskich galeriach możemy zobaczyć na własne oczy takie obrazy Hansa Thomy jak „Wazon z kwiatami”, „Martwa natura z zającem, bażantami i homarem” (oba w Muzeum Narodowym w Warszawie), „Wodospad z kąpiącymi się chłopcami” (Muzeum Narodowe w Poznaniu) oraz „Diana pod drzewem” (Muzeum Narodowe we Wrocławiu). Naprawdę warto zobaczyć te płótna na własne oczy!
Źródło obrazu Hans Thoma „Martwa natura z zającem, bażantami i homarem”: https://en.wikipedia.org/wiki/Hans_Thoma#/media/File:Thoma_Still_life_with_a_hare.jpg