Malarz klas średnich – Louis-Leopold Boilly

Louis-Leopold Boilly urodził się 5 lipca 1761 roku w północnej Francji, w miejscowości La Bassee. Jego ojciec rzeźbił w drewnie. Szanse na to, że zaistnieje scenariusz typowy dla dzieci artystów były więc całkiem spore. Podobno talent Boilly ujawnił się już w bardzo młodym wieku. Chłopiec ciągle rysował. Około roku 1774 swoje prace przedstawiał zakonnikom z klasztoru augustianów z Douai. Rysunki 13-latka wywarły na braciach ogromne wrażenie. Trzy lata później, marzący o karierze malarza, Louis-Leopold otrzymał propozycję od biskupa z Arras. Od tamtej pory pracował i studiował w murach biskupstwa, gdzie stworzył blisko 300 portretów o niewielkim formacie. Uczył się tam od bogatego mieszczanina i malarza Dominique Doncre, który doskonale władał techniką trompe l'oeil (z fr. malarstwo iluzjonistyczne). W 1787 roku Louis Boilly wyjechał do Paryża, by tam na poważnie zająć się malarstwem.

Litografie, portrety i skandal

Około roku 1787 Louis Leopold Boilly przeprowadził się do Paryża. Rozwijał tam swój warsztat, szkicując i malując portrety. Choć nie zawsze pozowali mu wybitni przedstawiciele francuskiego społeczeństwa, to ma na swoim koncie np. portret sławnego w całej Europie przywódcy Rewolucji Francuskiej - Robespierre'a. Namalował go około 1791 roku techniką farb olejnych na płótnie. Wśród portretów jego autorstwa znajdziemy także „Portret kobiety”, wizerunek jego rodaka, pisarza i tłumacza „Portret Charles-Louis Havas” czy obraz „Młoda harfistka”. Wszystkie te portrety olejne nie mają określonej konkretnej daty powstania. Francuski malarz z powodzeniem zajmował się też litografią. I właśnie dzięki technice litografii sprytnie wykorzystał swój talent i umiejętności, aby zapewnić sobie dostatnie życie. Louis Boilly wzbogacił się dzięki sprzedaży swoich grafik i obrazów. Był popularnym i szanowanym malarzem, a jego obrazy i grafiki były wręcz rozchwytywane przez paryską klientelę. W jego artystycznym dorobku nie zabrakło jednak dzieła, które wzbudziło wiele kontrowersji. Otóż, obraz Boilly „La Toilette intime ou la Rose effeuillée”(w wolnym tłumaczeniu „Intymna toaleta”) skazał go na wielką niełaskę ze strony oburzonych krytyków sztuki. Obraz przestawiał młodą kobietę podczas toalety części intymnych. Nie ukazywał on wprawdzie jej nagiego ciała, ale sama postawa modelki i jej wyraz twarzy zniesmaczył przedstawicieli paryskiej Akademii Sztuki. I choć pod względem technicznym obraz był wręcz wybitny, to śmiałość Boilly wzbudziła naprawdę duże oburzenie. Aby złagodzić burzę kontrowersji, którą rozpętało to dzieło francuski malarz stworzył zaangażowany politycznie obraz „Triumf Marata”.

Marat

Jedenaście godzin, bo tyle zajęła artyście praca nad tym obrazem, wystarczyło, aby zmyć z siebie niełaskę bulwersującego, erotycznego płótna. Praca „Triumf Marata” („Le triomphe de Marat”, 1794) bardzo spodobała się Akademii. Obraz ukazuje scenę zwycięstwa w rewolucyjnej walce, na której czele stanął działacz polityczny Jean Paul Marat. We Francji jego postać objęta była kultem, uznano go za męczennika rewolucji. Jego walka w imię ludu na stałe zapisała się w kartach francuskiej historii. Zanim jednak powiemy coś na temat samego obrazu, pragniemy przypomnieć o innym płótnie, przedstawiającym tę postać, które pojawiło się w jednym z naszych wcześniejszych artykułów – Jacques Louis David „Śmierć Marata”. Należy przyznać, że obraz Louisa Boilly jest dla bardziej łaskawy, niż dzieło Jacques'a Davida. To typowy pean na cześć buntowniczego lidera. Tłum niesie swego przywódcę na ramionach, zebrani wokoło ludzie triumfują. Da się wyczuć atmosferę zwycięstwa i radości. Z punktu widzenia techniki jest to dzieło wyjątkowo szczegółowe, zwłaszcza, że jego bohaterem nie jest tak naprawdę Marat, a cały tłum. W centralnej części płótna Boilly ukazał jak pięknie potrafi operować światłem, uwypuklając tym samym konkretną grupę ludzi. „Triumf Marata” to tylko jedno z dzieł, które przedstawia zgromadzenie ludzi. Ale Boilly miał na swoim koncie więcej tego typu obrazów.

Portrety tłumów

W Paryżu Boilly zaznał nieco innego życia. Obserwował społeczeństwo, które tłumnie wychodziło na ulicę francuskiej stolicy. Inspirowała go zwłaszcza klasa mieszczańska – kolorowa, lekka, swobodna. Dlatego też bardzo chętnie czynił ją motywem swojej twórczości. Jednym z najważniejszych dzieł, podejmujących tę tematykę był obraz „Przybycie dyliżansu” („L'arrivée d'une diligence dans la cour des Messageries rue Notre-Dame des Victoires”), który namalował w 1803 roku. Rok później otrzymał za niego nagrodę paryskiego Salonu. Innym, ciekawym płótnem, jest „Houdon”. Obraz również przedstawia tłum, choć bardzo osobliwy. Boilly ukazuje nam wnętrze pracowni słynnego, francuskiego rzeźbiarza neoklasycznego Jean-Antoine Houdona, którego zastajemy przy pracy nad kolejną rzeźbą. W centralnej części widzimy rzeźbiarza, modela i kilka kobiet, jednak całej scenie z góry, niczym z trybun, przyglądają się... rzeźbione popiersia. To wyjątkowo interesujący pomysł, aby publicznością uczynić posągi!

Louis-Leopold Boilly zostawił po sobie wiele dzieł, w tym również obrazy iluzjonistyczne oraz karykatury. Zmarł w Paryżu 4 stycznia 1845 roku.

Źródło obrazu Louis Leopold Boilly „Przybycie dyliżansu”: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Louis-L%C3%A9opold_Boilly_002.jpg