Darmowa dostawa od 400,00 zł
Zapisz na liście zakupowej
Stwórz nową listę zakupową

„Król malarzy i malarz królów” – Francois Gerard

2021-05-28
„Król malarzy i malarz królów” – Francois Gerard

Francois Gerard – francusko-włoska krew

Baron François-Pascal-Simon Gérard urodził się 4 maja 1770 roku w Rzymie. Pochodził z wysoko postawionej rodziny. Ojciec był Francuzem, a matka pochodziła z Włoch. Francois dzieciństwo spędził w słonecznej Italii, a kiedy miał 12 lat cała rodzina przeprowadziła się do Francji. Tam, dzięki koneksjom ojca, młodzieniec rozpoczął kształcenie w prestiżowej pensji Pension du Roi. Była to zamknięta szkółka, w której uczyli się przyszli adepci sztuk pięknych.

Francois Gerard studiował początkowo pod okiem rzeźbiarza Augustina Pajou. Później pod swoje skrzydła wziął go sam Jacques-Louis David, który, przypominamy, był wybitnym portrecistą, autorem jednego z najsłynniejszych przedstawień Napoleona Bonapartego. Wzór zatem był to zacny. Po 1791 roku Francois Gerard dostąpił zaszczytu zostania jego asystentem.

 

Sprytny gracz

W 1793 roku za namową Davida, Francois Gerard został członkiem Trybunału Rewolucyjnego. Była to jednak jedynie posada formalna, młody malarz nie brał bowiem udziału w decyzjach organu, które słynęły z wyjątkowego radykalizmu. Trybunał wydawał jedynie dwa rodzaje wyroków – uniewinniający lub skazujący na śmierć.

Francois Gerard był znany ze swego uroku, erudycji i talentu do prowadzenia wciągającej i dystyngowanej konwersacji, a umiejętność posługiwania się pędzlem była kolejnym atutem, dzięki któremu malarz był bardzo ceniony i pożądany w towarzystwie. Dzięki wrodzonemu sprytowi zawsze potrafił przypodobać się rządzącej frakcji politycznej. Był ulubieńcem rewolucjonistów. Zyskał wielkie uznanie Napoleona I i jego kręgu, dzięki wykonanym dla nich portretom. Wśród nich znajdziemy np. „Portret Józefiny, żony cesarza Napoleona” (1799), „Cesarz Napoleon w stroju koronacyjnym” (1805). Ważne dla kręgu Bonapartego były także płótna historyczne malarza Gerarda, takie jak „Bitwa pod Austerlitz” (1808).

Po upadku cesarza Napoleona Francois Gerard został nadwornym malarzem króla Ludwika XVIII. Było to w 1814 roku. Po pięciu latach król nadał mu tytuł barona. Później malarz został ulubieńcem Karola X, na którego zlecenie namalował wymyślne malowidła sufitowe w paryskim Pantheonie (1830).

Malarz zmarł 11 stycznia 1837 roku w Paryżu.

 

Styl barona Gerarda

Portret przyjaciela, miniaturzysty Jean-Baptiste Isabeya i jego córki (1795) oraz słynna wizytówka Gerarda, „Amor i Psyche” (1798) były jednymi z obrazów, które wyraźnie nakreśliły charakter jego stylu, który stał się powszechnie naśladowany na przełomie XVIII i XVIII wieku. Portret Isabeya został wystawiony na Salonie Paryskim w 1795 roku i przyniósł Gerardowi niemałą chwałę.

 

Malarstwo Gerarda było blisko spokrewnione z twórczością Davida, zwłaszcza w swoim intelektualizmie, chłodnym klasycyzmie, doskonale wykończonych powierzchniach i rzeźbiarskiej definicji formy. Jednak prace Gerarda, zwłaszcza jego portrety, są ogólnie uważane za bardziej eleganckie niż dzieła Davida. Charakterystyczne dla nich jest to, że postaci, pojawiające się na tle krajobrazu bądź we wnętrzu, przyjmują wystudiowaną, wyidealizowaną pozę. Do licznych portretów autorstwa Gerarda możemy zaliczyć: „Portret pani Regnault de Saint-Jean-d’Angély”, „Madame Récamier”, „Portret Stanisława Mniszka”, „Portret Katarzyny Starzeńskiej”, „Markiza Visconti”.

 

Amor i Psyche” – opis obrazu

Obraz „Amor i Psyche” to dzieło koronne barona Gerarda. Znane jest także pod tytułem „Psyche i pierwszy pocałunek Kupidyna”. Wykonany techniką oleju na płótnie obraz powstał w 1798 roku. Obecnie zdobi jedną ze ścian paryskiego muzeum – Luwru.

Amor i Psyche” nawiązuje bezpośrednio do greckiego mitu, który opowiada historię bogini duszy ludzkiej Psyche (z gr. 'dusza'). Kobieta słynęła z ponadprzeciętnej urody, co wzbudziło zazdrość bogini miłości Afrodyty. Posłała zatem do niej Amora, który miał rozkochać młodą kobietę w najbrzydszym z mężczyzn. Jednak bóg miłości i namiętności sam zakochał się w Psyche. Obraz przedstawia ich pierwsze spotkanie, jeszcze zanim Psyche została zamieniona w boginię.

Na obrazie postaci Amora i Psyche są gładkie, pastelowe, subtelne i niewinne. Delikatnie złożone na sobie stopy, tiulowa szata zwinięta na biodrach i łonie, dłonie splecione w geście zawstydzenia, spoczywające pod niewielkimi piersiami – tak Francois Gerard przedstawił Psyche. Amor ukazany jest w pozie chętnej ku objęciu (którego jednak trochę się lęka) Psyche. Nad głową kochanków widnieje biało-żółty motyl, symbolizujący duszę, ale także samą boginię. Bardzo często bowiem w historii sztuki przedstawiono Psyche właśnie ze skrzydłami motyla.

Obraz Gerarda symbolizuje delikatne i niespieszne rozbudzenie seksualności młodej kobiety, a także subtelną, męską fascynację. Błogi charakter obrazu malarz uzyskał dzięki pastelowemu niebu. Rozmyty fiolet przeplata się na nim z bielą, różem i subtelnie zaznaczoną ochrą. Widać, że jest to późne popołudnie, ale niezwykle pogodne. Postaci umieścił Gerard w plenerze, jak zwykł to czynić.

Ciała bohaterów płótna są pozbawione skazy. Błyszczą nie tyle w świetle promieni słonecznych, co emanują własnym, wewnętrznym blaskiem doskonałości i młodości. Obraz „Amor i Psyche” oprócz zwrócenia uwagi na mitologiczną historię tych dwojga, jest jednocześnie hołdem, złożonym młodości i miłości. Mówi się, że płótno Gerarda to jedno z najpiękniejszych plastycznych wizualizacji tego mitu.

 

Źródło obrazu Francois Gerard „Amor i Psyche”: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Image-Fran%C3%A7ois_Pascal_Simon_G%C3%A9rard_006.jpg

Polecane

pixel