Théodore Chassériau
Chasseriau Theodore – biografia na start!
Theodore Chasseriau urodził się 20 września 1819 roku na Dominikanie. Jego ojciec był Francuzem, a matka pochodziła z Haiti. Rodzina zamieszkała w Paryżu kiedy Theodore miał rok. Już jako dziecko wykazywał ponadprzeciętne zdolności plastyczne. Kiedy miał zaledwie 11 lat pod swoje skrzydła przyjął go wybitny malarz Jean-Auguste-Dominique Ingres. Chłopiec spędzał w jego pracowni ogrom czasu i szybko stał się ulubieńcem swojego mentora. Wirtuoz malarstwa klasycystycznego uważał, że Theodore Chasseriau ma wszystko, co potrzebne, aby stać się w przyszłości niedoścignionym mistrzem pędzla.
Po tym jak Ingres wyjechał do Rzymu w 1834 roku, aby objąć posadę dyrektora na tamtejszej Akademii Francuskiej, Theodore Chasseriau znalazł się pod wpływem innego malarza. Był nim Eugene Delacroix. Specyfika kolorystyki jego dzieł oraz romantyczny styl wyjątkowo mierził Ingresa, stąd późniejsze nieporozumienia między nim a Chasseriau.
W 1836 roku Theodore Chasseriau po raz pierwszy miał możliwość zaprezentowania swoich prac na Salonie Paryskim. Odniósł wielki sukces, ponieważ zajął trzecie miejsce w kategorii malarstwa historycznego. Cztery lata później malarz wyjechał do Rzymu, korzystając z zaproszenia Ingresa. Ten jednak, zapoznawszy się z jego najnowszymi pracami, nie był zadowolony z postępów swojego najlepszego ucznia. Zarzucił mu zbytnie podobieństwa do malarstwa Delacroix, którego twórczości bardzo nie lubił. Podczas pobytu we Włoszech Chasseriau wykonywał szkice krajobrazów i studiował renesansowe freski.
Obrazy mitologiczne i religijne
Po pierwszych dużych sukcesach Chasseriau złapał wiatr w żagle. W 1839 roku stworzył wielkie dzieła „Zuzanna i Starsi” oraz „Wenus Anadyomene”. Sięgał do kultury mitów, czego efektem były płótna „Diana zaskoczona przez Akteona”, „Andromeda przykuta do skały przez Nereidy” czy „Toaleta Estery”. Wszystkie obrazy przedstawiały bardzo osobiste podejście malarza do ukazywania nagiego, kobiecego ciała.
Theodore Chasseriau malował także obrazy religijne. Z lat 40. za najważniejsze uznawane jest dzieło „Chrystus na Górze Oliwnej”. Artysta podejmował ten temat dwukrotnie, w 1840 oraz 1844 roku. W 1842 roku powstało także „Zdjęcie z krzyża”. Obrazy spotkały się z mieszana oceną – niektórzy byli nimi zachwyceni, inni ostro je krytykowali. W tym czasie Theodore Chasseriau otrzymał także pierwsze zlecenia na malowidła ścienne w kościołach, katedrach i innych budynkach użyteczności publicznej. Jednym z takich dzieł był fresk „Św. Maria z Egiptu”, który ozdobił ścianę kościoła Saint-Merri w Paryżu.
Chasseriau jako portrecista
Francuski malarz stworzył także liczne portrety, które zdobiły wnętrza siedzib wielu instytucji i prywatnych apartamentów. Jednym z najbardziej znanych konterfektów był obraz „Dwie siostry”. Praca ta była demonstracją niezależności od mistrza Ingresa. Obraz przedstawia dwie kobiety (siostry malarza), bliźniaczo do siebie podobne, jednak między damami, które pozowały do portretu było ponad dziesięć lat różnicy. Trudno to jednak zauważyć – obie mają gładką cerę, czarne, lśniące, zaczesane do tyłu włosy. Ubrane są w takie same suknie i jednakowe purpurowe okrycia. Zastosowanie takiego samego ubioru, uczesania i biżuterii było ryzykowne w odczuciu wielu krytyków. Jednak umiejętności i technika malarza były na tak wysokim poziomie, że aż do jego śmierci uważano „Dwie siostry” za jego dzieło życia. Płótno pojawiło się na Salonie Paryskim w 1843 roku.
Inne portrety autorstwa Theodore Chasseriau to m.in. „Portret wielebnego Dominique Lacordaire z Zakonu Braci Predykantów”, „Aline Chassériau”, „Portret hrabiny La Tour Maubourg”, „Dziecko z lalką” (portret Laure Stéphanie Pierrugues), „Portret Alexis de Tocqueville”. Artysta stworzył też wiele rysunków i szkiców portretowych, w tym „Portret Madame Borg de Balsan” oraz „Portret Alphonse de Lamartine”. Francuski malarz był także autorem kolekcji 29 grafik, przedstawiających sceny z „Otella” Williama Szekspira. Nie były to jednak jedyne prace, które sięgały do literatury wielkiego dramaturga. Theodore namalował także obraz olejny „Makbet i Banko spotykają czarownice na wrzosowiskach”.
Inspiracje algierskie
W 1846 Chassériau odbył swoją pierwszą (choć nie jedyną) podróż do Algierii. Był szczerze zachwycony kulturą i przyrodą tego kraju. Egzotyczne wojaże zaowocowały stworzeniem serii płócien o tematyce orientalnej. Zaliczymy do nich obrazy „Scena w żydowskiej dzielnicy Konstantynopola”, „Żydowskie kobiety na balkonie”, „Arabscy wodzowie, odwiedzający swoich wasali”, „Orientalne wnętrze” (które wbrew tytułowi na pierwszym planie umieszcza półnagą tancerkę!). Najbardziej okazałym płótnem o tej tematyce było jednak późne dzieło Chasseriau „Tepidarium”, obecnie znajdujące się w Musee d'Orsay. Nie nawiązuje ono jednak do podróży do Algierii, ale do wycieczki do włoskiego miasta popiołów – Pompei. Przedstawia dużą grupę kobiet, suszących się po kąpieli. Choć damy wyglądają dość egzotycznie, to cała sceneria architektoniczna zainspirowana była właśnie podróżą do Italii.
Najbardziej monumentalnym dziełem Theodore Chasseriau była dekoracja wielkich schodów Cour des Comptes, zamówiona przez państwo francuskie w 1844 r. Prace trwały 4 lata. Artysta poszedł za przykładem Eugene Delacroix, wykonując tę pracę nie typową techniką fresku, a kładąc na ścianę farbę olejną. Mimo, iż ta metoda nie charakteryzowała się trwałością, to nie to miało wpływ na fakt, że dzieło nie przetrwało w całości do naszych czasów. W 1871 roku w budynku wybuchł pożar i udało się odzyskać jedynie fragmenty dzieła. Zachowane części, w tym „Pokój, obrońca sztuki i uprawy ziemi”, znajdują się w Luwrze.
Francuski malarz Theodore Chasseriau zmarł 8 października 1856 roku w Paryżu. Miał zaledwie 37 lat.
Źródło obrazu Theodore Chasseriau „Dwie siostry”: https://en.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A9odore_Chass%C3%A9riau#/media/File:Th%C3%A9odore_Chass%C3%A9riau_-_The_Artist's_Sisters_-_WGA4808.jpg