Ludwig Knaus

Philipp Christian Ludwig Knaus urodził się 5 października 1829 roku w Wiesbaden. Jego ojciec był optykiem. Talent młodego Ludwiga ujawnił się dość szybko. Będąc dzieckiem nieustannie rysował coś w swoim szkicowniku. Miał osobistego nauczyciela rysunku, a był nim Philipp Jakob Albrecht. Pobierał także lekcje od nadwornego malarza Otto Reinholda Jacobiego.

Wielki talent Knausa

Prywatne lekcje przyniosły oczekiwany skutek – w 1845 roku, mając zaledwie 16 lat, Ludwig Knaus dostał się na Akademię Sztuk Pięknych w Düsseldorfie. Studiował tam z innym znanym malarzem, Anselmem Feuerbachem. Młodzi adepci sztuki rozwijali się pod okiem Karla Ferdinanda Sohna i Nazarena Wilhelma von Schadowa. Knaus zakończył naukę na uczelni w 1852 roku. Dość wcześnie wykształcił własny, niepowtarzalny styl. W przeciwieństwie do swoich nauczycieli, którzy kultywowali tematy religijne, mitologiczne i historyczne, młody niemiecki malarz swoje zainteresowanie skierował na malarstwo rodzajowe. Tak powstały jego pierwsze obrazy „Taniec chłopski”, „Pszczelarz” czy „Grający w karty”. Ostatnie dzieło reprezentowało tzw. malarstwo galeryjne. Malarz odwoływał się nim do tradycji malarskiej holenderskich artystów XVII wieku.

W 1848 roku miała miejsce kłótnia między studentem Knausem a jego mentorem Schadowem, czego efektem było założenie autonomicznego, odłączonego od Akademii, stowarzyszenia artystów Malkasten. Ludwig stworzył je wraz z braćmi Achenbachami, Benjaminem Vautierem, Josephem Fayem i kilkoma innymi niemieckimi malarzami. Sam Knaus zarabiał wówczas na życie jako portrecista. Po wielu latach, w 1898 roku malarz otrzymał honorowe członkostwo stowarzyszenia.

Zanim Knaus ukończył Akademię, podjął się jeszcze jednych studiów. W 1849 roku wraz z przyjacielem Adolfem Schreyerem podjęli naukę w zakresie etnografii w miejscowości Schwalm. Dzięki zdobytej wiedzy kilkanaście lat później powstały główne obrazy Knausa m.in. scena rodzajowa „Pogrzeb w heskiej wsi”, „Rodzeństwo” oraz „Rada rolników z Haunstein”. Malarz był bardzo zainteresowany wiejskim życiem, strojami i obyczajami ludowymi.

Paryż i podróże

W listopadzie 1852 roku Ludwig Knaus wyjechał do Paryża. Widywał się tam często z kolegą ze studiów Feuerbachem oraz Franzem Xaverem Winterhalterem. We Francji niemiecki malarz szybko osiągnął sukces. Już po roku od przyjazdu otrzymał złoty medal na słynnej, paryskiej wystawie – Salonie. Knaus bywał także często w okolicach Barbizon i Fontainebleau, wykonując liczne szkice krajobrazów i pejzaże. Po krótkiej podróży do Belgii, malarz wrócił ponownie do Paryża. W 1855 roku osiągnął kolejny wielki sukces. W listopadzie w Paryżu odbyła się światowa wystawa, na której obraz Knausa „Cyganie w lesie” otrzymał medal I klasy.

Od maja 1856 roku Ludwig Knaus ponownie wyruszył w podróż. Rozpoczął od Anglii i Londynu. Zwiedzał tam muzea i liczne wystawy. Po miesiącu wrócił, by objechać rodzimy kraj. Przejechał przez Düsseldorf, Drezno, Stuttgart, zahaczając o Czechy. Dalsze wojaże włączały powrót do Paryża, Fontainebleau, Londyn, Wenecję, Padwę, Turyn, Genuę i Rzym. Pod koniec września 1852 roku Knaus wrócił do Paryża i przejął pracownię po Winterhalterze. Liczne podróże pomogły malarzowi poszerzyć horyzonty, zapoznać się z dziełami mistrzów malarstwa europejskiego, rozwinąć spostrzegawczość i tempo wykonywania dokładnych szkiców.

Powroty do ojczyzny

W czerwcu 1860 roku Ludwig Knaus wrócił na stałe do Niemiec. W rodzinnym mieście Wiesbaden otworzył własną pracownię. Siedem lat później wziął udział w kolejnej paryskiej wystawie, gdzie za obrazy „Szewcy grający w karty” oraz „Inwalidzi z piwem pszenicznym” otrzymał Wielki Złoty Medal Honorowy oraz Krzyż Oficerski Legii Honorowej. Było to ogromne wyróżnienie. Jednak artysta nadal przebywał w Niemczech, krążąc między Berlinem a Düsseldorfem. W 1874 roku Ludwig Knaus został mianowany Królewskim Profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie. Tam także prowadził pracownię mistrzowską. Miał wielu uczniów. Jego popularność jako portrecisty rozeszła się tam błyskawicznie. Otrzymywał liczne zamówienia na portrety znanych osobistości niemieckich. Od 1884 roku aż do 1909 roku ponownie podróżował po Europie. Niemiecki malarz zmarł 7 grudnia 1910 roku w Berlinie.

Styl i obrazy niemieckiego malarza

Jeśli chodzi o sposób malowania, Ludwig Knaus wykształcił osobliwy i oryginalny styl. Jeszcze na studiach miał własne poczucie rzeczywistości, inne niż idealistyczne doktryny jego akademickiego mentora Schadowa. Z malarstwa gatunkowego szkoły w Düsseldorfie Knaus przejął sceniczną strukturę obrazu ze schematyczną strukturą głębi i elementem narracyjnym. Rozwinął go dalej w zróżnicowany psychologiczny opis postaci. Widać to szczególnie jeśli weźmiemy na warsztat sceny rodzajowe i portrety dzieci, które namalował Knaus. Jednak portrety znanych osobistości też sięgają w głąb każdej z postaci. Jednym z najbardziej subtelnych i poruszających obrazów tego niemieckiego malarza, jest „Dziewczynka na polu” z 1857 roku. Inne obrazy dzieci to m.in. „Zabawa w glinie”, „Podwójny portret córek Marie i Hedwig Knaus”. Wspomnijmy także sceny rodzajowe autorstwa Knausa, które niewątpliwie są warte uwagi. To np. „Nieposłuszna służąca”, „Pożar we wsi”, „Chrzest”, „Złote wesele” oraz „Dom leśniczego”.

Źródło obrazu Ludwig Knaus „Dziewczynka na polu”: https://en.wikipedia.org/wiki/Ludwig_Knaus#/media/File:Knaus,_Ludwig_-_Girl_in_a_Field_-_1857.jpg